Khi gặp tình trạng nóng trong người, chị em luôn cảm thấy bí bách, khó chịu, ảnh hưởng rất nhiều đến công việc và hoạt động hàng ngày. Nóng trong người ở phụ nữ có thể là biểu hiện của rất nhiều vấn đề khác nhau như thay đổi nội tiết, sự suy giảm chức năng tạng phủ, chế độ ăn uống hoặc thói quen sinh hoạt,… Mỗi nguyên nhân sẽ gây ra các triệu chứng và các hướng xử lý khác nhau. Bài viết dưới đây của Dược Bình Đông sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng nóng trong người liên quan đến các vấn đề nội tiết ở phụ nữ. Để tìm hiểu về tình trạng nóng trong người do các nguyên nhân khác, bạn có thể đọc thêm bài viết: “Nóng trong người…” 1. Đôi nét về tình trạng nóng trong người ở phụ nữ Nóng trong người có lẽ không còn quá xa lạ đối với chị em phụ nữ. Đây là tình trạng cơ thể luôn cảm thấy nóng bức, khó chịu, bứt rứt và bí bách ở một phần hay toàn bộ cơ thể. Nóng trong người ở phụ nữ gây nhiều phiền toái và biểu hiện rất rõ rệt, do đó bạn hoàn toàn có thể nhận diện được thông qua một số biểu hiện như: Bốc hỏa, nóng bừng ở phần trên của cơ thể; đỏ bừng ở mặt, cổ. Đổ nhiều mồ hôi, có thể cảm thấy ớn lạnh sau đó. Rối loạn kinh nguyệt, trễ kinh, mất kinh. Nổi mụn nhọt, mẩn ngứa trên mặt, bàn tay, bàn chân, lưng,... Khó ngủ, mất ngủ, ngủ không sâu giấc. Đau đầu, mệt mỏi. Nhiệt miệng, lở miệng; môi khô, nứt nẻ; hơi thở nóng, có mùi hôi. Thông thường, nóng trong người ở phụ nữ không gây ra các biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu để tình trạng này kéo dài mà không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiệt độc tích tụ lâu ngày trong cơ thể, làm nội tiết thay đổi, hệ miễn dịch suy giảm, sức đề kháng yếu dần, dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Do đó, chị em nên nhanh chóng thăm khám tại bác sĩ nếu nóng trong người kèm theo các biểu hiện sau đây: Chóng mặt, nhịp tim nhanh, tức ngực. Ngất xỉu. Giảm cân không rõ nguyên nhân. Hay đổ mồ hôi vào ban đêm mà không phải do các yếu tố bên ngoài. Kinh nguyệt bất thường: kinh thưa, kinh mau, vô kinh, cường kinh, rong kinh,… 2. Nguyên nhân gây ra tình trạng nóng trong người ở phụ nữ 2.1. Sự thay đổi nội tiết Sự thay đổi nội tiết tố là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng nóng trong người ở phụ nữ, cụ thể như sau: Mang thai: Sự thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ có thể khiến bà bầu cảm thấy nóng hơn và tiết ra mồ hôi nhiều hơn bình thường. Điều này khá phổ biến và hoàn toàn bình thường nên bà bầu không cần lo lắng. Mãn kinh/ Tiền mãn kinh: Khi nồng độ lượng hormone Estrogen suy giảm đột ngột, nhiều chị em phụ nữ thường xuyên gặp phải các cơn bốc hỏa, nóng trong, đổ mồ hôi, tim đập nhanh, chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh vào thời kỳ tiền mãn kinh. Rối loạn nội tiết tố: Khi mất cân bằng nội tiết tố, sức khỏe của chị em sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và xuất hiện các biểu hiện như mất ngủ, mệt mỏi, căng thẳng, đau nhức xương khớp, màu máu kinh bất thường (đen, nâu). Bệnh lý phụ khoa: Nóng trong người ở phụ nữ có thể là biểu hiện của một số bệnh lý phụ khoa như: u xơ tử cung, u nang buồng trứng, buồng trứng đa nang. Bên cạnh đó, chị em sẽ gặp các triệu chứng đi kèm: kinh nguyệt ra ít hoặc nhiều, đau bụng kinh dữ dội,… Tuyến giáp: Khi mắc bệnh cường giáp, tuyến giáp sẽ hoạt động quá mức sản sinh ra nhiều hormone gây ra tình trạng nóng trong người, rối loạn kinh nguyệt, chán ăn, mất ngủ, cổ hoặc họng bị sưng, đau, khó nuốt, khó thở, khàn giọng. 2.2. Nguyên nhân khác Một số nguyên nhân khác gây ra tình trạng nóng trong người ở phụ nữ có thể kể đến như: Chức năng gan, thận suy giảm: Chức năng của gan, thận suy yếu khiến cho độc tố không được đào thải ra ngoài làm chúng tích tụ nhiều trong cơ thể. Lối sống không lành mạnh: Đây là một trong số nguyên nhân điển hình gây ra tình trạng nóng trong người. Những người bệnh này thường có chế độ ăn uống thiếu khoa học, uống ít nước, tập luyện cường độ cao, hay phải đối mặt với tình trạng căng thẳng, stress kéo dài. Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc cũng có thể là nguyên nhân gây ra nóng trong người ở phụ nữ, có thể kể đến là: thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc huyết áp,… Các yếu tố khác: Bao gồm thói quen sử dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê; do thời tiết nóng bức, làm việc trong môi trường ô nhiễm,… 3. Những lưu ý khi nóng trong người kèm rối loạn kinh nguyệt Khi đến thời kỳ kinh nguyệt, cảm giác nóng trong người là một hiện tượng hoàn toàn bình thường mà hầu hết chị em phụ nữ đều trải qua. Bởi vào tuần trước kỳ kinh nguyệt, nồng độ Estrogen đạt mức thấp nhất trong tháng có thể khiến chị em có cảm giác bốc hỏa và cơ thể xuất hiện với các triệu chứng: Nóng bừng ở phần trên của cơ thể, đỏ bừng ở mặt, cổ, ra mồ hôi nhiều dẫn tới ớn lạnh ngay sau đó. Tuy nhiên, nếu tình trạng nóng trong người xuất hiện kèm theo các triệu chứng bất thường khác của chu kỳ kinh nguyệt (vô kinh, bế kinh, trễ kinh...) thì chị em phụ nữ cần lưu ý thật kỹ. Dưới đây là một số triệu chứng bất thường khi bị nóng trong người đi kèm với chu kỳ kinh nguyệt không đều: 3.1. Nóng trong người bị trễ kinh, chậm kinh Trễ kinh (chậm kinh) là hiện tượng rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới, chỉ tình trạng đã đến kỳ hành kinh nhưng không thấy xuất hiện kinh nguyệt. Nếu quá 35 ngày kể từ kỳ kinh nguyệt gần nhất mà vẫn chưa có kinh nguyệt thì khả năng bạn đang mắc phải tình trạng trễ kinh. Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến trễ kinh ở chị em là nóng trong người. Nóng trong người trễ kinh có bản chất là quá trình điều hòa nội tiết bị rối loạn khiến hoạt động của buồng trứng cũng rối loạn theo, khiến cho chu kỳ hành kinh bị thay đổi thất thường. Bên cạnh cảm giác nóng trong người, chị em đang bị trễ kinh còn gặp những triệu chứng đi kèm: Đau đầu, đau vùng xương chậu, rậm lông, nhất là ở mặt. 3.2. Nóng trong người vô kinh, bế kinh Vô kinh là tình trạng không có kinh nguyệt, và thường xảy ra với những người đã qua tuổi dậy thì, hiện không mang thai và chưa đến tuổi mãn kinh. Bế kinh hay còn được gọi là tắc kinh hoặc mất kinh, đây là khi máu kinh không thể thoát được ra ngoài thay vì người bình thường kinh nguyệt vẫn được bài xuất hàng tháng. Khi chị em phụ nữ bị vô kinh, bế kinh có các biểu hiện, triệu chứng như sau: Mệt mỏi. Tâm lý bất an. Cáu gắt. Chán ăn, mất ngủ. Trí nhớ kém. 3.3. Nóng trong người kinh nguyệt ra ít hoặc nhiều Lượng máu kinh nhiều hơn 20ml/kỳ hoặc ít hơn 20ml/kỳ và số ngày có kinh dưới 2 ngày, thì chị em cũng cần đặc biệt lưu ý vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề bất thường liên quan đến sức khỏe. Khi đó, chị em có thể sẽ gặp phải các triệu chứng điển hình sau: đau bụng kinh dữ dội, cơ thể mệt mỏi, rã rời, hoa mắt chóng mặt, buồn nôn,… 3.4. Nóng trong người có chu kỳ kinh nguyệt không đều Một số chị em phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt bất thường: Vòng kinh dài hơn 35 ngày (kinh thưa). Vòng kinh ngắn dưới 22 ngày (kinh mau). Tình trạng rối loạn kinh nguyệt này không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, đời sống sinh hoạt, mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe chị em phụ nữ. Bạn có thể dựa vào một số dấu hiệu dưới đây để nhận biết bản thân đang gặp tình trạng nóng trong người chu kỳ kinh nguyệt không đều: Nổi nhiều mụn, đau đầu, bốc hỏa, đau bụng kinh, khí hư (huyết trắng). 4. Phương pháp hỗ trợ và điều trị tình trạng nóng trong người ở phụ nữ Tình trạng nóng trong người ở phụ nữ do nhiều nguyên nhân gây ra. Vì vậy, cách điều trị nóng trong người sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân của tình trạng này. Nội dung bên dưới đây sẽ gợi ý cho bạn một số phương pháp hỗ trợ và điều trị tình trạng nóng trong người do các vấn đề nội tiết. Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm các phương pháp điều trị nóng trong người do chức năng gan suy giảm ở bài viết "Nóng gan". 4.1. Điều trị nguyên nhân bệnh lý Đối với các trường hợp nóng trong người do nguyên nhân bệnh lý hoặc rối loạn nội tiết tố nữ thì bác sĩ có thể chỉ định điều trị qua các phương pháp sau: Phương pháp nội khoa: là phương pháp điều trị bằng thuốc có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, cân bằng nội tiết tố. Bên cạnh đó, phương pháp này còn hỗ trợ tăng cường chức năng gan, thận giúp cải thiện tình trạng nóng trong người. Lưu ý, tuyệt đối không tự ý mua thuốc và chỉ được phép sử dụng thuốc khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Phương pháp ngoại khoa: là phương pháp sử dụng những dụng cụ, thiết bị kỹ thuật can thiệp cụ thể giúp điều trị triệt để các bệnh lý gây ra tình trạng nóng trong người ở phụ nữ. 4.2. Thay đổi lối sống để giảm tình trạng nóng trong người ở phụ nữ Để cải thiện hiệu quả tình trạng nóng trong người, chị em cần chủ động thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống hàng ngày. Trong đó, các chuyên gia thường khuyến khích bạn nên thực hiện các giải pháp cụ thể như sau: Chế độ ăn lành mạnh: Bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể, đặc biệt là các loại thực phẩm giúp giải nhiệt cơ thể, điều hòa kinh nguyệt: Nha đam, cá giàu Omega-3, Trứng, trà Quế, trà hoa Cúc,… Duy trì lối sống sinh hoạt khoa học, hợp lý: Nghỉ ngơi đầy đủ, hạn chế thức khuya, tránh căng thẳng. Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt: Luôn theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của bản thân, nếu có bất thường cần thăm khám bác sĩ để được tư vấn hỗ trợ. 4.3. Phương pháp Đông y và sử dụng thảo dược dân gian hỗ trợ điều trị tại nhà Thực tế, việc sử dụng các phương pháp dân gian hỗ trợ điều trị nóng trong người ở phụ nữ là cách được nhiều người tin tưởng. Bởi phương pháp này sử dụng chủ yếu các dược liệu tự nhiên nên an toàn, mang lại hiệu quả lâu dài và giúp tiết kiệm chi phí. Sau đây là một số bài thuốc dân gian được nhiều chị em lựa chọn áp dụng tại nhà: Thảo dược hỗ trợ: Một số thảo dược được sử dụng hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị nóng trong người ở phụ nữ như Đương quy, Ích mẫu, Bạch thược, Ngải cứu, Thục địa, Xuyên khung,... Thức uống thảo dược: Theo Đông y, trà hoa Cúc, trà Gừng, trà Kỷ tử giúp thanh nhiệt, giải độc rất tốt. Tuy nhiên, không nên quá lạm dụng trà hoặc uống trà khi đói sẽ dẫn đến phản tác dụng. Bên cạnh đó, để tiết kiệm thời gian hơn, chị em có thể sử dụng sản phẩm bảo vệ sức khỏe Song Phụng Điều Kinh Bình Đông giúp hỗ trợ trị chứng nóng trong người do nguyên nhân từ sự thay đổi của nội tiết. Sản phẩm được kế thừa từ bài cổ phương Tứ vật thang với các thành phần Đương quy, Bạch thược, Thục địa, Xuyên khung và được gia thêm Hương phụ, Ích mẫu, Xuyên đại hoàng, Ngải diệp, Bạch phục linh. Sự kết hợp hài hòa giữa các vị thuốc giúp hỗ trợ chăm sóc sức khỏe nữ giới với công dụng điều hòa kinh nguyệt, giúp cải thiện tình trạng nóng trong người ở chị em phụ nữ hiệu quả. 5. Phòng ngừa tình trạng nóng trong người ở phụ nữ Để phòng tránh tình trạng nóng trong người, chị em nên chú ý các vấn đề sau đây: Quan hệ tình dục an toàn. Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi lành mạnh, tập luyện thể dục điều độ. Luôn giữ tinh thần tích cực, vui vẻ và thoải mái. Thường xuyên vệ sinh vùng kín luôn sạch sẽ, khô thoáng. Thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý phụ khoa. Bài viết này được viết bởi Nguyễn Thị Thùy Trang Lương y Nguyễn Thị Thùy Trang, cố vấn Dược Bình Đông, chuyên gia y học cổ truyền với hơn 30 năm kinh nghiệm, chuyên về sức khỏe phụ nữ và các vấn đề phụ khoa.